WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie

WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie jest jednym z najstarszych i największych festiwali filmów o prawach człowieka na świecie, co roku gromadzącym około 70 000 widzów w całej Polsce.

Od 16 września zapraszamy na (bezpłatne) pokazy również w Płocku. Festiwal filmów o prawach człowieka to pomysł, który w ostatniej dekadzie odniósł sukces na wszystkich prawie kontynentach. Co roku powstają nowe takie festiwale, ostatnio nawet w krajach, gdzie prawa człowieka są naruszane systemowo.

Szczególne miejsce w globalnym ruchu festiwali filmów o prawach człowieka zajmuje Europa Środkowa. Środkowoeuropejskie festiwale filmów o prawach człowieka wyróżnia postawienie na film dokumentalny i osadzenie w tradycji antytotalitarnej, która nie tak dawno odniosła w naszym regionie świata spektakularne zwycięstwo.

Filmy nie obalają nieludzkich reżimów i rzadko bezpośrednio wpływają na bieg wypadków w życiu społeczeństw. Są jednak jednym z najpotężniejszych czynników kształtujących nasze wyobrażenia, poglądy i wrażliwość. Prawa człowieka również kształtują nasze poglądy, wrażliwość i wyobrażenia o tym, jak powinien wyglądać świat społeczny. Do pewnego stopnia – naszym zdaniem wciąż zbyt małego – kształtują też sam ten świat. W filmach przestają być tylko abstrakcyjną ideą. Bo korzystanie z tych praw, albo konfrontacja z ich naruszaniem to realne życie bohaterów naszych filmów.

Są to przede wszystkim filmy dokumentalne. Mają walor świadectwa i unikalną siłę oddziaływania. Korzystamy z tej siły, bo chcielibyśmy, żeby nasi widzowie spojrzeli na otaczającą rzeczywistość – bliższą i dalszą – poprzez pryzmat praw człowieka. Żeby zobaczyli i odczuli w nich coś ważnego i wspólnego. Chodzi nam o świadomość, wiedzę i wrażliwość, a w konsekwencji – postawy.

Od 2003 r. we współpracy z wieloma partnerami z całej Polski – organizacjami pozarządowymi, ośrodkami akademickimi, teatrami, kinami i innymi instytucjami kulturalnymi – po grudniowym warszawskim festiwalu międzynarodowym organizowane są co roku Objazdowe Festiwale Filmowowe WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie. Płock włączył się w organizacje imprezy w 2013 roku.

Wstęp na wszystkie projekcje filmowe, które odbywać się będą w Płockim Ośrodku Kultury i Sztuki (ul. Tumska 9a), jest bezpłatny.

PROGRAM

Poniedziałek, 16 września, godz.18:30
WIERA GRAN /Polska, 2011, 67 min./ reż. Maria Zmarz-Koczanowicz

Dokument Marii Zmarz-Koczanowicz i Agaty Tuszyńskiej – pomysłodawczyni filmu i jego scenarzystki –  to hołd oddany  utalentowanej żydowskiej śpiewaczce, której karierę złamały oskarżenia o współpracę z gestapo. Film Tuszyńskiej – autorki biografii „Oskarżona Wiera Gran” – i Zmarz-Koczanowicz rekonstruuje niezwykłą historię  tytułowej bohaterki, ilustrując ją bardzo ciekawymi archiwaliami i unikalnymi współczesnymi nagraniami. Ale przede wszystkim „Wiera Gran” jest próbą dekonstrukcji mitu, który potrafił zniszczyć życie – jego źródeł, mechanizmów funkcjonowania, zakorzenienia w społecznej traumie Holocaustu.

Wtorek, 17 września, godz.18:30
BYĆ TAM /Francja, 2012, 94 min./ reż. Régis Sauder

Régis Sauder w swoim filmie przygląda się psychiatrom – lekarkom z oddziału psychiatrycznego marsylskiego więzienia Baumettes – i uważnie ich słucha. Pacjenci pozostają poza kadrem, kamera koncentruje się na twarzach lekarek i psychoterapeutek. W rezultacie oglądamy swoisty portret „empatii w działaniu” (The Hollywood Reporter). Bogatą paletę emocji i znaczeń – nie brak tu także czarnego humoru – współtworzą przemyślane i świetnie montowane zdjęcia Jérôme Oliviera i samego Saudera.

 Środa, 18 września, godz.18:30
Czerwony Khmer i jego obrońca /Francja, Kambodża, 2011, 90 min./ reż. B. Mangiante

Tytułowy Czerwony Khmer to Kang Guek Eav, dla partyjnych towarzyszy – Duch, w latach 1975 – 1979 nadzorca więzienia S21, które przeżyło zaledwie siedmiu spośród prawie 16 000 więźniów.
Bernarda Mangiante, bardziej niż pokazany w filmie proces oskarżonego, interesuje dramaturgia samego niezwykłego spotkania Kang Guek Eav i jego francuskiego obrońcy – François Roux. Duch, który mógłby wręcz personifikować terror i całkowite podporządkowanie zwierzchnikom, ma powierzyć swój los gandyście, obrońcy praktyków obywatelskiego nieposłuszeństwa, wyznawcy niestosowania przemocy.

Czwartek, 19 września, godz.18:30
Głos wolnej Birmy /Norwegia, 2011, 64 min./ reż. Turid Rogne

Małą, niezależną birmańską radiostację, nadającą z Oslo, Turid Rogne portretuje w gorącym momencie przed wyborami 2011 roku. Democratic Voice of Burma (DVB) działa od początku lat 90., kierując wolne słowo do rodaków w kraju, gdzie dostęp do rzetelnej informacji jest praktycznie zerowy. Reporterzy DVB byli świadkami Szafranowej Rewolucji w 2007 roku. Teraz znów ożyły nadzieje na demokratyzację. Na ile zostaną spełnione – nie wiadomo, ale nikt nie ma wątpliwości, że pierwsze od lat wybory parlamentarne to wydarzenie niezwykłej wagi.

Piątek, 20 września, godz.18:30
MIRAŻ /Wielka Brytania, Zjednoczone Emiraty Arabskie, 2011, 42 min./ reż. Srđan Keča

W Dubaju drapacze chmur wyrastają prosto z piasku, drogi urywają się niespodziewanie u stóp wydm, a jedynymi terenami zielonymi są pola golfowe. Oniryczne obrazy autorstwa młodego serbskiego twórcy znakomicie oddają nierealny klimat miasta wyrosłego dosłownie na pustyni, pozbawionego historii, kontekstu i… mieszkańców, których zastępuje armia najemnych pracowników z całego świata: od azjatyckich sprzątaczy po menedżerów z Europy. Jedynym ludzkim elementem w tym nieludzkim krajobrazie zdają się być smutne oczy zakwefionych tancerek go-go obsypywanych dolarami przez rozbawionych szejków

Piątek, 20 września, godz.19:15
DURGA /Kanada, 2012, 11 min./ reż. Paramita Nath

„Marzył mi się mąż przystojny i wysoki, przy którym czułabym się szczęśliwa. Inteligentny, dobrze wychowany i posłuszny rodzicom. Kochający ludzi i przez ludzi kochany. Ale marzenia nigdy się nie spełniają” – mówi Durga, wydana za mąż wbrew swojej woli w wieku 14 lat za mężczyznę starszego o kilkadziesiąt lat. Jej intymne zwierzenia to opowieść o tradycji, która jest silniejsza niż prawo. Mimo że w Indiach obowiązuje zakaz aranżowania ślubów nieletnich, z całego świata najwięcej dziewcząt wydanych za mąż przed ukończeniem 18 roku życia to właśnie Hinduski.

Poniedziałek, 23 września, godz.18:30
Kobiety syryjskiej rewolucji /Liban, 2012, 75 min./reż. Nada Abdelsamad

Trzy syryjskie opozycjonistki opowiadają o kulisach powstania przeciwko reżimowi Baszara al-Assada.
Samar Yazbek, pisarka i dziennikarka związana z ruchem feministycznym i środowiskiem obrońców praw człowieka. Za książkę „Woman In The Crossfire” (Kobieta w ogniu), którą napisała na podstawie własnego pamiętnika z pierwszych miesięcy syryjskiej rewolucji, otrzymała w Wielkiej Brytanii nagrodę PEN Pinter Prize, przyznawaną za odwagę w opisywaniu najtrudniejszych tematów. Suhair Atassi, opozycjonistka z urodzenia, wymieniana obok najważniejszych liderów rewolucji w Syrii i wrogów reżimu Assada. W przeszłości pod stałą obserwacją służb specjalnych, kilkakrotnie aresztowana za swoją działalność, od roku przebywa we Francji, prowadząc kampanię na rzecz poparcia powstania przez Zachód. Rima Fleihan w rolę liderki weszła poniekąd przez przypadek. Jej spontaniczny apel na Facebooku, wzywający do powstrzymania cierpienia dzieci z oblężonego miasta Dara’a, masowo poparli syryjscy intelektualiści i artyści. Sprawa komentowana w oficjalnych mediach, łącznie z telewizją, była źródłem kolejnej fali protestów, a dla Rimy – powodem próby samobójczej.

Wtorek, 24 września, godz.18:30
TONIA I JEJ DZIECI /Polska, 2011, 55 min./ reż. Marcel Łoziński

Tonia Lechtman była żarliwą komunistką, która po wojnie chciała budować w Polsce nowy, wspaniały świat. Aresztowana, więziona i torturowana, nie wyrzekła się oddania sprawie, gotowa raczej uwierzyć w przypisywane jej absurdalne winy. Nie chciała wręcz przyjąć decyzji o uwolnieniu, bo jej uzasadnienie wskazywało na pomyłkę komunistycznej władzy. W tym czasie jej dzieci – Werka i Marcel – poznawali kolejne domy dziecka. Zresztą zaczęli je poznawać już wcześniej, bo Tonia wszystkie swoje siły oddawała budowaniu lepszego ustroju. Wszyscy płacili wysoką cenę za jej niezłomną wiarę, ale Werka i Marcel mieli przynajmniej siebie. Tonia i jej dzieci to w równym stopniu opowieść o tragicznej wierze matki, co o trudnej, lecz ocalającej, wzajemnej miłości jej dzieci.

Środa, 25 września, godz.18:30
BURMISTRZ /Meksyk, 2012, 81 min./ reż. E. Altuna, C. F.. Rossini, D. E. Osorno

Wypełnione luksusowymi rezydencjami San Pedro Garza Garcia, położone na przedmieściach północnomeksykańskiego Monterrey, to najbogatsza gmina Ameryki Łacińskiej. Jego burmistrz, Maurizio Fernandez Garza to postać nietuzinkowa, nawet biorąc pod uwagę egzotyczne standardy meksykańskiej polityki. Pod jego rządami San Pedro kwitnie nowymi inwestycjami, co więcej – stanowi enklawę spokoju w ogarniętym wojną z kartelami Meksyku. Dysponując siatką własnych agentów, zdobywających informacje nie zawsze legalnymi metodami, w mafijnym stylu usunął z miasta zorganizowaną przestępczość. Niepokorni gangsterzy zazwyczaj lądują z dziurą w głowie w bagażniku własnego samochodu.

Środa, 25 września, godz.19:30
ZEZWALAM NA ATAK /Holandia, 2011, 58 min./reż. Shuchen Tan

W kwietniu 2010 roku świat zobaczył pochodzące z 2007 roku nagranie z helikoptera Apache ostrzeliwującego cywili, w tym reporterów agencji Reuters, na ulicy Bagdadu. To osławione wideo, zatytułowane przez WikiLeaks Collateral Murder, zostało ujawnione jako jeden z pierwszych dokumentów wykradzionych przez szeregowca Bradley’a Manninga. Shuchen Tan przywraca ludziom zarejestrowanym w tamtym wstrząsającym materiale imiona, życiorysy, rodziny. Docieka, czemu znaleźli się wtedy w feralnym miejscu, dokąd zmierzali. Tworzy wstrząsający i jednocześnie rygorystycznie rzetelny dokument śledczy.

WD w skrócie

– sztuka filmu dokumentalnego – co roku kilkadziesiąt filmów dokumentalnych światowej klasy, z których większość to polskie premiery;

– autentyczny ruch społeczny – festiwal objazdowy, organizowany co roku po międzynarodowym festiwalu w Warszawie, powstał i rozwija się wyłącznie w wyniku inicjatyw oddolnych, z którymi zgłaszają się do nas ludzie i instytucje z całej Polski;

– najstarszy warszawski festiwal filmu dokumentalnego i jedna z największych filmowych imprez w Polsce, gromadząca w całym kraju kilkadziesiąt tysięcy widzów rocznie;

– międzynarodowy festiwal konkursowy w Warszawie, działający także jako platforma programowa i organizacyjna dla festiwalu objazdowego, wideotek uniwersyteckich i internetowego kanału WATCH DOCS na platformie kinoplex.pl;

– wspólne przedsięwzięcie wiodącej polskiej organizacji obrony praw człowieka – Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, największego w Europie Środkowej i Wschodniej interdyscyplinarnego centrum sztuki – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie i Społecznego Instytutu Filmowego – organizacji specjalizującej się w promocji zaangażowanego społecznie filmu dokumentalnego; do trzech organizatorów dołączyło ponad siedemdziesięciu partnerów z całego kraju – współorganizatorów festiwalu objazdowego;

– spotkania i dyskusje panelowe z udziałem ekspertów, obrońców praw człowieka, publicystów i polityków (brali w nich udział m. in. Sergiej Kowaljow, Aleksander Milinkiewicz, Ludmiła Aleksiejewa, Tadeusz Mazowiecki, Ewa Łętowska, Wiktor Osiatyński, Andrzej Rzepliński, Janina Ochojska, Robert Badinter);

– przedsięwzięcie wspierane przez najważniejszych polskich i europejskich mecenasów sztuki filmowej i kultury praw człowieka – wśród mecenasów festiwalu znaleźli się między innymi: Fundacje Społeczeństwa Otwartego, Biuro Kultury M. St. Warszawy, Rządowy Program – Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, Komisja Europejska, Biuro Informacyjne Parlamentu Europejskiego w Polsce, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy, ambasady Holandii, Francji, Kanady, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Norwegii i Finlandii.

Źródło: POKiS

Skomentuj

comments